Alberta Boerma-Wiersma: De Toekomst. De titel van de foto is hier zeker een toevoeging omdat deze ons vertelt wat de maker ons wil laten zien. Wat hier grappig aan is, is dat beton waartussen iedereen zit. Ieder heeft een klein eigen stukje gras en de mensen zitten op grote afstand van elkaar te praten. Tijdens corona moesten we afstand houden waardoor verwijdering ontstond in de relatie tussen mensen. Hierdoor konden dit soort bizarre situaties ontstaan. Wat interessant is in de foto is de herhaling van het ritme in de betonnen vierkanten die zich helemaal tot in de verte strekken. Dat geeft een extra lading aan dit verhaal omdat dat zou betekenen dat in ieder vierkantje andere mensen zitten die allemaal in eigen hokjes hun leven leiden. Wat ik prettig vind is dat we door het eerste betonnen gat naar binnen kijken en er aan de rechterkant toch nog een uitweg is de mannen. Dat er meer is dan alleen die vierkante hokjes geeft weer een beetje hoop.
Anneke van Vugt-Vissers: Verlies en troost. Een prachtige serie van over omgaan met verliezen en de grootsheid van de winnaar. Hoe moeilijk is het als kind om een wedstrijd te verliezen? We zien in de eerste foto de jongen met grote afstand een hardloopwedstrijd winnen. In de volgende foto toont hij zijn grootsheid door zijn zusje lief te troosten met haar verlies waarna alle drie de deelnemers met trots hun eerste, tweede en derde plaats kunnen innemen. Een mooi verhaal dat goed is verteld.
De serie YES! van Annelies Huijzer leest als een beeldverhaal. De serie overtuigt door de consequente beeldopbouw en de filmische wijze waarop de serie is opgebouwd. De camera zoomt steeds verder in tot de climax in het laatste beeld. Als je het in scene zou zetten zou je dat zo doen. Maar dat kan natuurlijk niet met dit onderwerp
Carol Olerud: Creepy. Carol schotelt ons een serie nachtelijke scenes voor waarop we schimmen zien bewegen, of waarop we die juist vermoeden. De sfeer op de beelden is sterk. Dat wordt niet alleen bepaald door het nachtelijke uur. Waar nachtopnames ook verstild en sereen kunnen zijn bereikt ze het effect hier door het standpunt en de beeldhoek die ze hier kiest, wat beweging of schichtige blikken van de beschouwer suggereert. Het lijkt zich rond ons huis af te spelen, wat de zaak er nog onheilspellender op maakt.
: Kalverenkeuring. De keuring die Coby in beeld brengt is een feest voor mens en dier, vooral voor jonge mensen en jonge kalveren. Bij een feest hoort een mooie uitdossing. Dat is te zien in deze chronologische reportage waarbij Coby veel aandacht heeft voor het moment en de fotografische uitwerking. De ene keer schittert het licht in het wassen van het beest, de andere keer is het juist de blik van de koe. Foto 3 laat het spel van de jonge boer en de koe zien en de spanning en concentratie van de act. Aan het einde van de serie de trotse winnaar, waarbij de pink de jongen net aantikt alsof ze wil zeggen ‘hebben we goed gedaan samen’. Deze serie vertelt een vriendelijk verhaal in slechts vijf foto’s dat enerzijds een mooie samenhang vertoont, anderzijds ook spannend is door de afwisseling in de beelden.
Ellen Kolff: Pa. Hier heb je de titel ‘Pa’ nauwelijks nodig om te snappen waarover het gaat. Stille getuigen van iemand op leeftijd. Waar de tijd stilstaat en tegelijkertijd de laatste levensfase zich in een sneltreinvaart voltrekt. Een serie waarin we meegenomen worden in de vergetelheid van het leven. Van zelfstandig en vol van interesse in de wereld tot het moment dat het uiteindelijk niet meer gaat en anderen de regisseurs worden van ‘s mans leven. De derde foto is interessant vanwege het beeld in de spiegel. Binnen en buitenwereld in één foto. In foto 4 is de wanorde buitenproportioneel geworden. Resten van het bewuste leven vermengen zich met potjes pillen en doosjes poeders. In schril contrast met deze veelheid is de leegte waarmee deze persoonlijke serie wordt afgesloten. Persoonlijk, maar tegelijkertijd universeel.
Floor Lacroix: De werkende boer. De serie had ook de hardwerkende boer kunnen heten. Wanneer hij voor dag en dauw opstaat, is het volledig donker op het verlaten erf. Zijn enige gezelschap bestaat uit een enkele koe. Het is mooi om te zien hoe de fotograaf de relatie tussen twee levende wezens in beeld heeft gebracht. Wanneer de eerste knecht aan de slag gaat is er even een contactmomentje. ‘s Avonds laat keert de rust terug. Wanneer het al lang weer donker is, keert de boer huiswaarts, waarbij hij nog even het hooi voor morgenochtend meeneemt. De serie toont respect voor de boer en geeft, doordat het in het donker is gefotografeerd, heel goed de eenzaamheid van het boeren bestaan weer.
Frans Smets: Mijn werkplek. Arbeidsparticipatie daar gaat deze serie over. Frans Smets laat iemand zien met een handicap die blij is met haar plek in deze maatschappij. De waarde van betekenis zijn voor anderen wordt wel eens onderschat. Wij voelen ons als mensen extra gewaardeerd wanneer we iets voor anderen kunnen doen. Werk is een van de mogelijkheden om iets te kunnen doen in de maatschappij. Via Frans kunnen wij het plezier zijn dat dit geeft en hoe iemand met een handicap, net als iedereen, hierin zijn rol kan spelen. De foto’s zijn van dichtbij genomen waardoor je als kijker echt aanwezig bent in de bibliotheek.
Jacq van Eldert: Strandvogels. Jacq laat ons dode strandvogels zien, half begraven in het zand. Esthetische beelden zijn het. De uitsnede en de beweging in de foto’s suggereren dat de vogels midden in een beweging in het zand verstrikt zijn geraakt. Daarmee suggereert elk beeld een verhaal over een specifieke vogel, en vertelt de serie als geheel een groter verhaal. Over de dood die onvermijdelijk op het leven volgt. Over de herinnering die wij hebben aan de levende wezens die wij zelf hebben mee gemaakt. Over de stand van de natuur. Dit is een mooi voorbeeld van een serie met de sterke suggestie van een verhaal, en tegelijk veel ruimte voor de kijker om dat verhaal zelf in te vullen.
Jasmijn Fotografeert: Vechtende bijeneters. Jasmijn heeft een drieluik van vechtende bijeneters gemaakt. Ze stormen op elkaar af, grijpen met de snavels in elkaar en op de laatste foto vliegt een van de foto’s weg terwijl de andere victorie lijkt te kraaien. Een op het eerste gezicht eenduidig verhaal. Heel esthetisch en helder gefotografeerd, waardoor het een dans lijkt. En door de keuze voor een drietal foto’s wordt de sequentie aanloop-confrontatie-beslissing iets universeels.
Karin de Jonge: Seniorenkoor For Ever Young op Paaspop. Bij het zien van de foto’s van het seniorenkoor wordt al snel duidelijk dat samen plezier beleven niet afhankelijk is van iemands leeftijd. Deze chronologische serie is doordrenkt van begrippen als samen, zelfbewustzijn en ‘er nog toe doen’. Elke leeftijd heeft zijn charme en een hobby of favoriete bezigheid maakt daar deel vanuit. In alle foto’s zie ik dat op een of andere manier terug. In foto 4 is ‘samen’ heel manifest aanwezig. We zien een parallelliteit en gelijkvormigheid in de gezichtsexpressies tijdens het zingen. De hand van de ene man op de schouder van zijn voorganger is een krachtig signaal als het gaat om samen beleven. Bovendien wordt door de scherpte/onscherpte de verbinding tussen de zangers nog eens geaccentueerd. De fotograaf geeft een mooie afwisseling van close ups en overzichten. Informatie en beleving vullen elkaar daarmee goed aan. Dat gewoonten, soms gestart in de puberteit, je een leven lang kunnen ‘achtervolgen’ wordt duidelijk in foto 5. Het balorige van wat er uit die foto spreekt, maakt de serie wat minder liefelijk en juist meer realistisch.
Kees van ’t Zelfde: Laatste strohalm. Als jury hebben we onafhankelijk van elkaar onze waarderingen opgesteld. We waren best ingenomen dat deze foto eruit kwam rollen als één van de toppers. In met name de vrijetijdsfotografie wordt vaak gedacht dat verhalende foto’s moeten gaan over mensen of onze samenleving als zodanig. Juist met deze foto wordt het tegendeel bewezen. Een perfecte macro opname in een fraaie toonschaal van groen en blauw op een beslissend moment qua inhoud én compositie. De titel ‘de laatste strohalm’ is wat je ziet, maar kan wat mij betreft ook als metafoor gezien worden voor de staat waarin onze natuur verkeert. Juist het feit dat het kleine beestje vermenselijkt wordt, brengt de identificatie met ons eigen reilen en zeilen zeer dichtbij.
Koos Schenk: De aftakeling van FvD. Een serie met een politieke lading waarbij Koos zijn mening niet onder stoelen of banken steekt. Het is een prachtige sequentie van het getekende Hitler snorretje op de poster tot het volledig afbladeren wat leidt tot gezichtsverlies van de leider van deze partij. De omgeving is steeds gelijk waardoor de boodschap extra duidelijk overkomt. Het feit dat je als fotograaf een boodschap wilt overbrengen en je mening krachtig durft te laten zien, getuigt van lef.
Lianne Peters: En ik dan …? Volledig in haar eigen wereld verzonken, zit de vrouw in de tobbe. Verstild staart ze onder haar badmuts de wereld in. Toch wordt de foto niet gemaakt door deze vrouw. Het is de hond waarvan wij ons afvragen; wat zou hij denken? Duidelijk aangedaan door het feit dat hij geen contact krijgt, staart hij droevig naar haar gezicht. Alsof hij zeggen wil: En ik dan….?
Marcel Hakvoort: Van begin tot slotconcert. Marcel maakte een rapportage van een concertavond in een feesttent. Inleidende spellen en springpartijen vol verwachting over wat de avond gaat brengen, het concert zelf, en de plastic bekers die achterblijven voor de opruimploeg. Het zijn beelden met veel sfeer en veel energie. Het kan gekleurd zijn door mijn eigen Twentse jeugd, maar ik krijg er een sterk plattelandsgevoel bij. En dat komt niet omdat ik Rowen Heze meen te herkennen. Een mooie sfeervolle rapportage met een duidelijk verhaal.
Marco de Waal: Gevangen in gedachten en gevoelens. Vijf vrouwelijke gestalten in een natuurlijke omgeving. Ze gaan schuil in die omgeving, zijn er misschien door beklemd, zoeken er iets in. Vijf verschillende verhalen misschien, maar gebracht in een eenduidige beeldtaal, en met een eenduidige sfeer. De beelden suggereren alle vijf een zwaarmoedig verhaal en laten weinig ruimte voor relativering.
Minke Groenewoud Beerda: Roots Deze foto brengt op kunstzinnige én sublieme wijze de fragiliteit en kwetsbaarheid van het leven en de natuur in beeld. Het conceptuele uitgangspunt is fotografisch heel goed uitgewerkt. De kwetsbaarheid zit hem vooral in de pose van het naakte kind, het hoofd iets gebogen, het stevig knijpen van de handjes om het bord met het plantje goed vast te kunnen houden en de beentjes op de ondergrond. Het wekt de suggestie dat het jongetje de last van onze wereld draagt. De natuur zonder franje, in een gevaarlijke situatie gesymboliseerd door de scheefheid van het bord zodat het plantje er zomaar vanaf zou kunnen glijden. Dit alles wat ik noem is zichtbaar en kun je beredeneren. Het is de voorstelling van het concept dat de fotograaf voor ogen had. Bovendien in een fotografische vormgeving die er zijn mag. De tere grijstonen en dat sprankje groen, dragen eveneens bij aan de kwetsbaarheid. Dat allemaal bij elkaar, zowel inhoud, voorstelling als fotografische vorm, kunnen de beschouwer in emotionele zin raken. Als ratio én gevoel allebei een rol gaan spelen bij het zien van een foto heb je een geweldig verhaal én beeld gemaakt. De titel ‘Roots’ geeft aan waar we vandaan komen, de oorsprong. Tegelijkertijd het wankel evenwicht waarin we verkeren. Beste jongen, laat het bord niet vallen!
Peter van Eekelen: Pagina 87. Bij het zien van de eerste foto in deze serie weten we waar we zijn. Een relatief modern ingericht appartement waar de man en vrouw, beiden op hoge leeftijd, wonen. Wat opvalt in de eerste drie foto’s is de aandachtige houding en blik van de vrouw richting haar man, bezorgd kijkend misschien zelfs wel wat angstig. Ze verliest hem geen moment uit het oog. Ondanks haar eigen handicap is ze gericht op hem. In de 3e foto wordt dat geaccentueerd, ondanks dat ze dan door de onscherpte figuurlijk uit beeld lijkt te geraken. Door de fotografische keuze van scherp/onscherp wordt het naderende afscheid tot uiting gebracht. Daarin wordt het onomkeerbare van de relatie zichtbaar en die foto is het sleutelbeeld in de serie. In foto 4 is haar man niet meer zichtbaar. Toch weet je als beschouwer niet precies wat er aan de hand is. Hij kan ‘echt weg zijn’ maar evengoed achter de pilaar in de kamer zitten. Er is een soort extra spanning in het beeldverhaal voelbaar. Als de serie dan gestopt was, had je een open einde gehad. De fotograaf heeft daar echter niet voor gekozen. De laatste foto correspondeert qua visuele uitwerking (scherpte/onscherpte) met de sleutelfoto nummer 3. Een persoonlijk document van een dochter of zoon die de laatste levensfase van haar/zijn ouders met empathie in beeld heeft gebracht. Ook voor ons goed invoelbaar.
Roos Knijnenburg: Klaar voor de strijd. Wat zien we hier? In de schaduw van de blauwe rook staat een vrouw met bokshandschoenen aan. Klaar voor de strijd, noemde Roos Knijnenburg deze foto. Is ze wel klaar voor de strijd, vraag ik me af. Haar beneden gerichte blik en hangende schouders lijken het tegenovergestelde te vertellen. De intimiderende sfeer, de tegenstander die haar straks opwacht lijken haar zelfvertrouwen te hebben ondermijnt. Of is het slechts concentratie?
Sonja Pijlman: “fade out’ Het beeldverhaal roept sterke emoties op. We zien een meisje en een schim van haar moeder in een dromerige, abstracte context. Dat suggereert verlies, of op zijn minst loslaten. Tegelijkertijd is de schim van de moeder troostrijk, levensreddend zelf. Een mooi opgebouwde serie met op het eerste oog een lineair verhaal, dat bij nadere beschouwing aan veel interpretaties ruimte geeft en dat appelleert aan universele gevoelens.